أَبُو بَكْر الخُوَارِزْمي (323 - 383 ه.ق. 935 - 993 م.) محمد بن العباس الخوارزمي، أبو بكر: من أئمة الكتاب، و أحد الشعراء العلماء. كان ثقة في اللغة و معرفة الأنساب.
و هو صاحب «الرسائل - ط» المعروفة برسائل الخوارزمي. و له «ديوان شعر».
ولد و نشأ في خوارزم و رحل في صباه إلى بعض البلدان، فدخل سجستان، و مدح و اليها طاهر بن محمد، ثم هجاه، فحبسه. و انطلق فتابع رحلته، و أقام في دمشق مدة، ثم سكن في نواحي حلب. و انتقل إلى نيسابور فاستوطنها و اتصل بالصاحب بن عباد، و توفي بها. و كانت بينه و بين البديع الهمذاني محاورات و عجائب نقل بعضها ياقوت في معجم الأدباء.
و أورد ابن خلكان و الثعالبي طائفة من أشعاره و أخباره. و كان يقال له «الطبري» لأنه ابن أخت «محمد بن جرير الطبري» كما يقال له «الطبرخزي» و «الطبرخزمي» لأن أمه من طبرستان و أباه من خوارزم فركب له من الاسمين نسبة.

معجم الأدباء 1: 101 و

الوفيات 1: 523 و

سير النبلاء - خ. الطبقة الحادية و العشرون. و

اللباب 1: 391 و

بغية الوعاة 51 و

الوافي بالوفيات 3: 191 و

يتيمة الدهر 4: 114- 160.

ابوبکر خوارزمی. محمد بن عباس شاعر و ادیب مشهور معروف به طبرخزی خواهرزادۀ ابوجعفر محمد بن جریر طبری مورّخ جلیل. او مدتی به شام و سپس در حلب اقامت گزید. و آنگاه که صاحب بن عباد به ارجان بود قصد زیارت صاحب کرد. و گویند به یکی از دربانان صاحب گفت که به ابن عباد بگوید مردی از ادبا بر در است صاحب پیام داد که من بر تن خویش الزام کرده ام تا ادیبی بیست هزار بیت از بر نداشته باشد نپذیرم ابوبکر گفت از صاحب بپرسید بیست هزار بیت از مردان یا زنان. صاحب گفت این مرد ابوبکر است و او را بار داد و مقدمش را گرامی داشت. و ابوبکر را دیوان رسائل و دیوان شعر است و چون از شام بازگشت به نیشابور مقیم شد و در آنجا به سال ٣٨٣ ه.ق. بمرد. و او را طبرخزی از آن روی میخواندند که مادر او طبری و پدر او خوارزمی بود. رسائل خوارزمی به طبع رسیده است.